Η διάνοια είναι βασικά ένα σύστημα επικοινωνίας και ελέγχου μεταξύ του θήταν –του πνευματικού όντος που είναι το ίδιο το άτομο– και του περιβάλλοντός του. Αποτελείται από διανοητικές εικόνες, οι οποίες είναι καταγραφές προηγούμενων εμπειριών.
Το άτομο χρησιμοποιεί τη διάνοιά του για να θέσει και να επιλύσει προβλήματα που σχετίζονται με την επιβίωση και να κατευθύνει τις προσπάθειές του βάσει αυτών των λύσεων.
Η διάνοια αποτελείται από δύο μέρη – την αναλυτική διάνοια και την αντιδραστική διάνοια.
Η αναλυτική διάνοια είναι η λογική, συνειδητή, διάνοια η οποία έχει επίγνωση, σκέφτεται, παρατηρεί δεδομένα, τα θυμάται και επιλύει προβλήματα.
Η αντιδραστική διάνοια είναι το τμήμα της διάνοιας ενός ατόμου το οποίο λειτουργεί εξ' ολοκλήρου στη βάση ερέθισμα-απόκριση. Δεν υπόκειται σε ηθελημένο έλεγχο και ασκεί δύναμη και εξουσία πάνω στην επίγνωση, τους σκοπούς, τις σκέψεις, το σώμα και τη δράση.